مشاوره نوشتن پروپوزال
اولین مرحله برای نوشتن پروپوزال و طرح پژوهشی انتخاب موضوع و طرح مسئله اصلی تحقیق می باشد.
از جمله خصوصیات انتخاب موضوع می توان به موارد زیر اشاره نمود:
به عنوان اولین و مهم ترین نکته در انتخاب موضوع می توان گفت انتخاب موضوع پروپوزال بایستی هدف مند باشد. این یعنی بایستی در انتهای آموزش انجام پایاننامه نتایجی حاصل گردد که بتواند مرزهای علم را گسترش دهد.
نکته دوم در خصوص انتخاب موضوع پروپوزال این است که عنوان انتخاب شده باید همراه با دور نما و چشم اندازی مناسب باشد. این موضوع بدان معناست که عنوان تحقیق بایستی به گونه ای انتخاب گردد که قابل برازش باشد تا طرح پژوهشی بتواند نهایتا به اهداف تحقیق دست یابد و اگر مانعی وجود دارد از ابتدا به آن پرداخته و برطرف گردد.
به عنوان نکته سوم نیز می توان بیان کرد که انتخاب موضوع باید دارای نوآوری و ابتکار باشد تا نتایج تحقیق را ارزشمند گرداند.
برای دستیابی به این 3 نکته ارزشمند نیاز است که پیش از طرح موضوع مطالعه جامعی در حیطه مورد نظر آموزش انجام شودو به طبیعتا استفاده از آخرین مطالعات آموزش انجام شده در سطوح معتبر کمک شایانی به شما خواهد کرد، تا موارد زیر مشخص گردد:
* چه مباحثی در زمان حاضر بیشتر روی بحث است.
* جدیدترین چالش ها و مسائل مطرح شده چیست؟
* چه مباحثی، منابع و مبانی نظری کافی دارند؟
* چه مواردی از نظر علمی هنوز به اندازه کافی به آن پرداخته نشده است؟
نهایتا موضوع و طرح پیشنهادی خود را با توجه به چندین منابع معتبر انتخاب و با کمک تجربه پژوهشگران پیش از شما در خصوص حیطه انتخابی، مسیر خود را مشخص می کنید.
پروپوزال در اصل یک دستور العمل و یک نقشه برای آموزش انجام طرح پژوهشی و پایاننامه است. پروپوزال شامل چند بخش اصلی هدفمند می باشد که در ادامه به تفکیک مورد بحث قرار گرفته است.
در بخش اول پروپوزال به مباحثی مانند (سوال ، هدف ، فرضیه ، پرسش اصلی تحقیق و مدل تحقیق) پرداخته می شود. دراصل هدف بخش های بیان شده ، معرفی ابعاد و چارچوب اصلی مورد نظر است، چرا که نهایتا هدف شما پاسخگویی به همین سوال و فرضیات و مدل است. در این مرحله چالش اصلی شما اطمینان از این است که موارد ذکر شده به گونه ای طراحی گردد که قابل برازش باشد.
لذا بایستی بخش های مذکور طرح تحقیق، به صورت علمی و با دقت به روش های تحلیل و ترجیحا با استناد به منابع معتبر طرح گردند. همچنین قسمت های مختلف مثل سوالات ، فرضیات ، اهداف و مدل تحقیق، بایستی با یکدیگر همپوشانی داشته و مغایر با هم نباشند. طراحی این بخش ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این موضوع را می توان مشابه یک ساختمان در حال ساخت دانست. در یک ساختمان در حال ساخت اگر ستون ها اشتباها پایه گذاری شوند ساختمان در انتها با مشکل مواجه خواهد شد. بخش های پروپوزال نیز اگر اشتباها نگارش شوند در هنگام تصویب پروپوزال و آموزش انجام پایاننامه فرد را با مشکلات زیادی مواجه خواهد کرد.
دومین بخش پر اهمیت در پروپوزال، بیان مسئله و ادبیات تحقیق است. در این بخش شما چکیده ای از مطالعاتی که خود در ابتدای انتخاب موضوع آموزش انجام داده اید را عنوان کرده و سپس با کمی تحقیق و مطالعه بیشتر، آن را گسترش می دهید.
هدف از این بخش آشنایی با وضعیت نظری ، سیر موضوعی و محتوی مبحث مورد بررسی است که با توجه به سیر زمان و پیشینه حیطه موضوعی سایر پژوهش ها از گذشته تا به حال بایستی آموزش انجام پذیرد. بدین منظور بایستی به سوالات زیر پاسخ داده شود.
* وضعیت طرح مورد بررسی در زمان حاضر چه می باشد؟
* اولین تعاریف و اولین مدل ها به چه صورت بوده است؟
* در سیر زمانی گذشته تا به حال چه ابعاد و نتایج جدیدی به دست آمده است؟
این بخش همچنین می تواند به معرفی طرح ، اهمیت بررسی طرح پیشنهادی (با توجه به ابعادی که نیاز به بررسی بیشتر دارد) و شکاف های موجود در طرح هایی که پیش از این آموزش انجام شده کمک کند. علاوه بر موارد بیان شده، این بخش پروپوزال به معرفی مختصری از پیشینه مطالعات داخلی و خارجی در زمان نزدیک می پردازد تا نهایتا به نتایج حاصل از پژوهش شما با نتایج حاصله از تحقیق این پژوهشگران مورد مقایسه و تحلیل قرار گیرد. بسیار مهم است که در آخر نوآوری طرح خود را در مقایسه با ادبیات بیان شده و پیشینه موضوع عنوان کنید.
بخش سوم حائز اهمیت در پروپوزال انتخاب یک روش مناسب برای پاسخ به سوالات تحقیق و رسیدن به اهداف تحقیق است. طرح های پژوهشی می توانند به صورت های گوناگونی از جمله موارد زیر مطرح گردنند:
* ارائه یک مدل و چارچوب
* شناسایی ابعاد مختلف یک موضوع
* پاسخ به یک پرسش
* ارائه راهکار برای یک مشکل
* مقایسه مدل های مختلف
لازم است با توجه به موضوعیت و اهداف کار یک روش مناسب برای پاسخ و رسیدن به آن ها مطرح کرد. این موضوع بدان جهت حائز اهمیت است که هر یک از روش های بیان شده می توانند رسیدن به نتایج در حوزه خاصی را ممکن کنند در نتیجه بایستی با دور اندیشی نسبت به قابل اجرا بودن روش تحلیل، از صحت آن اطمینان پیدا کرد. لازم به ذکر است که در این راه مطالعه طرح های مشابه آموزش انجام شده و استفاده از خبره ها و اساتید می تواند بسیار مثمر ثمر باشد.
لازم است مستندات مطالعات شما به قدر کافی موجود باشد تا بتوانید از طرح خود دفاع کنید. دفاع از پروپوزال نیاز به این دارد که به کار خود اعتماد داشته باشید و این اعتماد تنها با مطالعه بسیار، تسلط به موضوع، داشتن پشتوانه قوی علمی و دقت کافی برای پرداختن به بخش های مختلف طرح تحقیق و پروپوزال حاصل می گردد.
