مبانی نظری ترجمه مقاله

ياكوبسن هرگونه دگرگوني زباني را ترجمه به حساب می‌آورد و مفهوم زبان را از سوسور می‌گيرد. از نظر او ترجمه سه نوع است:
1ـ درون زباني: ياكوبسن معتقد است اگر مثلا نظم را به نثر برگردانيم يك نوع ترجمه انجام شده است. يك نوع باز نويسي درون زباني است. او اين نوع ترجمه را اين‌طور تعريف می‌كند:
An Interpretation of verbal signs by means of the signs another verbal system.
” يك نوع تفسير نشانه‌هاي كلامي با نشانه‌هاي كلامي ديگر. ”
پس ياكوبسن ترجمه را تفسير می‌داند. از طرفي اگر به‌ جاي an از the استفاده كرده بود تنها يك تفسير وجود داشت كه می‌توانستيم به آن ترجمه بگوييم. ولي وقتي an به كار برده است می‌تواند تفسيرها متعدد باشد.2 وقتي هر ترجمه‌اي يك تفسير است ومتن ممكن است تفسيرهاي مختلفي داشته باشد پس می‌تواند ترجمه هاي مختلفي هم داشته باشد. اين تعريف ما را از اين حكم كه هر متني تنها يك ترجمه دارد رها ميكند اما مشكلي هم پيش می‌آورد.

اگر هر متن قابليت تفسيرپذيري دارد و تفسيرهاي متعددي دارد چطور اين ترجمه‌ها ترجمه يك متن می‌شوند؟ چطور می‌توان قضاوت كرد كه كدام ترجمه درست است؟ واقعيت اينست كه همه متون قابليت تفسير پذيري دارند ولي بعضي متون دامنه تغيير پذيري بيشتري دارند.

2ـ بين زباني: همان ترجمه اي است كه به معناي اخص ما به كار می‌بريم. ترجمه يك متن از يك زبان كلامي به يك زبان كلامي ديگر.
3ـ بين نشانه‌اي: ترجمه از يك زبان كلامي به يك زبان غير كلامي است. اين نوع ترجمه دامنه ترجمه را براي ما خيلي باز می‌كند. با اين بيان هنر گرافيك هم ترجمه است. حتي يك قطعه موسيقي كه الهام گرفته از يك رمان است نيز ترجمه محسوب می‌شود.