نمره پایان نامه بعد از جلسه دفاع، توسط استاد راهنما و اساتید داور جلسه دفاع، تعیین می‌شود. بدین ترتیب که بعد از جلسه دفاع، اساتید داور در اتاق استاد راهنما جلسه‌ای را تشکیل میدهند و در حین پذیرایی نظر خود را در مورد موضوع پایان نامه، محتوا و نحوه ارائه دانشجو بیان کرده و درنهایت با توافق هم به پایان نامه نمره میدهند. در این مطلب معیارهایی را بیان می‌کنیم که استاد راهنما و داوران داخلی و خارجی در نمره دهی پایان نامه در نظر می‌گیرند.
معیارهای نمره دهی به پایان نامه
1. پیشرفت دانشجو
در جلسه نمره دهی پایان نامه، استاد راهنما راجع به دانشجو نظر می‌دهد. مثلاً او به اساتید داور توضیح می‌دهد که دانشجو در طول نگارش پایان نامه پیشرفت کرده است یا پیشرفتی نداشته است. او همچنین نظر خود را راجع به هوش و خلاقیت دانشجو بیان می‌کند؛ مثلاً آیا او مجبور بوده است یک مطلب را چندین بار به دانشجو توضیح دهد یا دانشجو آن‌قدر باهوش بوده است که با بیان سوالات جدید به پیشرفت موضوع پایان نامه کمک شایانی کرده است.
2. محتوای پایان نامه
در ارزیابی محتوای پایان نامه، داوران موارد زیر را بررسی می‌کنند:
- آیا متن پایان نامه از انسجام و جامعیت کافی برخوردار است؟ یعنی در پایان نامه برای بیان هر مطلبی مقدمه‌چینی شده است یا در یک پاراگراف موضوعی بیان شده و یک‌دفعه و بدون هیچ مقدمه‌ای در پاراگراف بعدی موضوع دیگری بیان شده است؟
- آیا تعاریف، قضایا و اثبات آن‌ها به‌وضوح نوشته شده است؟
- آیا مثال بیان شده در پایان نامه، مثالی جدید و مناسب است؟
- آیا علامت‌های ریاضی و فرمول‌ها دقیق نوشته شده است؟
- آیا جداول و نمودارها واضح و خوانا هستند؟
3. دشواری موضوع پایان نامه
داوران با بررسی موارد زیر، دشواری موضوع پایان نامه را ارزیابی می‌کنند:
- با توجه به واحدهای ارائه شده در مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا، موضوع پایان نامه چقدر جدید و نو بوده است؟
- آیا در پایان نامه زمینه‌های مختلف کاربردی و تحقیقاتی در رشته‌های دیگر با هم ترکیب شده است؟
4. آشنایی با موضوع پایان نامه
آشنایی دانشجو با موضوع پایان نامه موضوع دیگری است که در نمره دهی اساتید داور موثر است که با معیارهای زیر بررسی می‌شود:
- آیا رویکرد استفاده شده در جلسه دفاع یا نگارش محتوا، نشان می‌دهد که دانشجو موضوع را به‌طور کامل مطالعه و به‌خوبی درک کرده است؟
- آیا دانشجو ادبیات تحقیق را به‌طور کامل مطالعه کرده است؟
- آیا تحقیقات قبلی به‌صورت انتقادی مورد ارزیابی قرار گرفته است؟
- آیا روش تحقیق مناسبی انتخاب شده است؟
- آیا نویسنده برخی ایده‌ها را بهتر و جامع‌‌تر از مقاله بیس توضیح داده است؟
5. کاربردی بودن موضوع پایان نامه
کاربردی بودن موضوع، نقش مهمی در نمره پایان نامه دارد. این‌که چقدر مدل‌سازی بیان شده در پایان نامه دقیق بوده و آیا نویسنده اجرایی بودن مدل را قبل از جلسه دفاع بررسی کرده و یا چقدر نتایج به‌دست‌آمده در عمل قابل‌اعتماد هستند، معیارهای تعیین کاربرد پایان نامه است.
در این مطلب نحوه نمره دهی پایان نامه کارشناسی ارشد توضیح داده شد. دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی با در نظر گرفتن معیارهای بیان شده در طول نگارش پایان نامه و در روز جلسه دفاع، می‌توانند نظر اساتید داور را جلب کرده و نمره خوبی کسب کنند.
