CiteScore: گامی نو در ارزیابی مجلات علمی
در دنیای امروز که حجم تولیدات علمی به طور فزایندهای در حال افزایش است، ارزیابی کیفیت و اعتبار مجلات علمی به امری ضروری تبدیل شده است. شاخصهای مختلفی برای این منظور وجود دارند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
یکی از شاخصهای نوظهور که در سال ۲۰۱۶ توسط انتشارات الزویر معرفی شد، CiteScore نام دارد. این شاخص بر اساس دادههای استخراج شده از پایگاه داده Scopus محاسبه میشود و جایگزینی برای شاخص سنتی ضریب تأثیر (Impact Factor) در نظر گرفته میشود.
CiteScore چگونه محاسبه میشود؟
CiteScore به تعداد استنادات دریافتی مقالات منتشر شده در یک مجله در سه سال گذشته، به ازای تعداد کل مقالات منتشر شده در همان مجله در آن بازه زمانی، تقسیم میشود.
به عبارت دیگر، CiteScore نشان میدهد که به طور میانگین، هر مقاله منتشر شده در آن مجله در سه سال گذشته، چند بار مورد استناد قرار گرفته است.
مزایای CiteScore:
- جامعیت: CiteScore تمامی مقالات منتشر شده در یک مجله را در نظر میگیرد، نه فقط مقالات مروری. این امر باعث میشود که ارزیابی دقیقتر و جامعتری از عملکرد یک مجله ارائه شود.
- بهروزرسانی: CiteScore به طور سالانه بهروزرسانی میشود، در حالی که Impact Factor با دو سال تأخیر منتشر میشود. این امر باعث میشود که CiteScore تصویری دقیقتر از عملکرد فعلی یک مجله ارائه دهد.
- شفافیت: روش محاسبه CiteScore کاملاً شفاف و مشخص است. این امر باعث میشود که اعتماد بیشتری به این شاخص وجود داشته باشد.
معایب CiteScore:
- جدید بودن: CiteScore شاخصی نسبتاً جدید است و هنوز در بین جامعه علمی به طور کامل جا نیفتاده است.
- تفاوت با Impact Factor: CiteScore با Impact Factor تفاوتهایی دارد. این امر میتواند مقایسه مجلاتی که در پایگاههای داده مختلف نمایه میشوند را دشوار کند.
- تأثیر خودانتشار: CiteScore میتواند تحت تأثیر خودانتشار (self-citation) قرار بگیرد. این امر زمانی اتفاق میافتد که نویسندگان مقالات خود را در مجلهای منتشر کنند که خودشان در آن سهم دارند.
مقایسه CiteScore با Impact Factor:
CiteScore و Impact Factor هر دو شاخصهایی برای ارزیابی کیفیت مجلات علمی هستند، اما هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
به طور کلی، CiteScore شاخصی جامعتر، بهروزتر و شفافتر از Impact Factor در نظر گرفته میشود.
با این حال، Impact Factor هنوز هم شاخصی شناختهشدهتر و مورد استفادهتر است.
جمعبندی:
CiteScore شاخصی نوظهور برای ارزیابی کیفیت مجلات علمی است که مزایای متعددی نسبت به Impact Factor دارد.
با این حال، این شاخص هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است و نیاز به زمان دارد تا در بین جامعه علمی به طور کامل جا بیفتد.
نکات مهم:
- CiteScore فقط باید به عنوان یکی از ابزارهای ارزیابی کیفیت مجلات علمی مورد استفاده قرار گیرد.
- نباید صرفاً بر اساس CiteScore تصمیم به انتشار مقاله در یک مجله گرفت.
- باید به سایر فاکتورها مانند کیفیت مقالات، اعتبار مجله و مرتبط بودن موضوع آن با حوزه تحقیقاتی خود نیز توجه کرد.
منابع:
- https://www.elsevier.com/products/scopus/metrics/citescore
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6041207/
- https://www.elsevier.com/connect/citescore-a-new-metric-to-help-you-choose-the-right-journal
امیدواریم این مطلب اطلاعات مفیدی در مورد CiteScore در اختیار شما قرار داده باشد.
CiteScore شاخصی برای سنجش تاثیر استناد ژورنال ها می باشد که همه نوع مقاله در حیطه های مختلف را قیاس می کند. در این سنجش هر مطلب ایندکس شده در اسکوپوس بررسی می شود که می تواند شامل انتشارات علمی، تجاری، ژورنال ها و آثار ایندکس شده همایش ها باشد.
این اسناد چاپ شده به صورت سرمقاله، مقاله مروری، مقاله کنفرانسی، مقاله پژوهشی و یا هر نوع مقاله ای که از پایاننامه استخراج شود و اسکوپوس در لیست خود ارائه دهد مورد سنجش قرار خواهد گرفت.
به بیانی دیگر مجموعه شاخص Cite Score وضعیت تاثیرگذاری 22 هزار منبع استنادی را در مجموعه خود ارائه می دهد که به طور مرتب نیز بر این تعداد افزوده می شود. لازم به ذکر است که این شاخص مقالات In press را در محاسبات لحاظ نمی کند و تنها مقالاتی که در شماره ژورنال وارد شده باشد در لیست سنجش قرار می گیرد.
محاسبه CiteScore
تعداد استناد به هر مقاله در 5 سال اخیر بر تعداد مقالات 5 سال اخیر تقسیم شده و شاخص CiteScore به دست می آید. البته همه مقالات در 33 سال گذشته مورد سنجش قرار خواهند گرفت.
سایتاسکور ترکر CiteScore Tracker
CiteScore به صورت سالیانه اعلام می شود که این مقدار تا پایان همان سال تغییر نمی کند و ثابت باقی می ماند. سایتاسکور ترکر به منظور محاسبه ماهانه در نظر گرفته شده است که در طی سال 12 بار به روزرسانی می شود. به این ترتیب می توان جزئیات بیشتری را به صورت ماهانه در اختیار داشت.
CiteScore Percentile
در مواردی که بخواهیم دو نشریه را در دو حیطه متفاوت از نظر جایگاه استنادی مقایسه کنیم از شاخص CiteScore Percentile اطلاعات خوبی به دست خواهد آمد. در واقع این شاخص جایگاه استنادی هر نشریه در حوزه علمی و تخصصی مشخصی را با نشریه دیگر مقایسه می کند و سنجش خوبی ارائه می دهد.
نحوه محاسبات بر پایه داده های پایگاه اطلاعاتی scopus می باشد و برای عموم به صورت کاملا رایگان عرضه شده است. در نظر داشته باشید که در پایگاه اسکوپوس استفاده از اطلاعات مشمول پرداخت هزینه بوده و برای عموم آزاد نیست.
نکته: در سایت اسکور امکان دیدن چکیده مقالات وجود ندارد.