در این مطلب تمرکز ما روی درجه بندی نمره پایان نامه کارشناسی ارشد و تز دکترا است. در ادامه توضیح می‌دهیم که بر چه اساسی به پایان نامه‌های دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی درجه عالی، خیلی خوب، خوب، قابل‌قبول و غیرقابل‌قبول اختصاص داده می‌شود.
درجه بندی نمره پایان نامه کارشناسی ارشد
همان‌طور که در صفحه “نمره پایان نامه” توضیح داده شده، استاد راهنما و اساتید داور بعد از جلسه دفاع براساس معیارهایی مشخص به پایان نامه نمره می‌دهند. اما درجه بندی کیفی نمره پایان نامه کارشناسی ارشد با توجه به جدول زیر صورت می‌گیرد.
| نمره پایان نامه | 18 تا 20 | 16 تا 17.99 | 14 تا 15.99 | 12 تا 13.99 | کمتر از 12 |
| درجه پایان نامه | عالی | بسیار خوب | خوب | قابل‌قبول | غیرقابل‌قبول |
همان‌طور که در جدول نشان داده شده است، حداقل نمره قبولی پایان نامه کارشناسی ارشد 12 است. اگر اساتید به پایان نامه‌ای نمره کمتر از 12 بدهند، آن دانشجو باید دوباره موضوع دیگری را انتخاب کرده و از نو پایان نامه بنویسد و از آن در حضور داوران داخلی و خارجی دفاع کند. توجه کنید که نمره پایان نامه کارشناسی ارشد در معدل تاثیر دارد. درواقع نمره پایان نامه کارشناسی ارشد مانند یک درس 6 واحدی در معدل دانشجو محاسبه می‌شود.
درجه بندی نمره پایان نامه دکتری
در اکثر دانشگاه‌های سراسر جهان، به پایان نامه دکترا نمره عددی داده نمی‌شود، بلکه به تز دکترا یک درجه (عالی، بسیار خوب، خوب، قابل‌قبول و غیرقابل‌قبول) اختصاص داده می‌شود.
درجه عالی
درجه عالی به تز دکتراهایی اختصاص داده می‌شود که دارای ویژگی‌های زیر باشند:
- دانشجو در نگارش تز دکترا خود عملکرد قابل‌توجهی داشته است.
- ایده‌های (نظری یا تجربی) کاملاً جدید و قویی مطرح شده است.
- از روش‌های جدید استفاده شده است.
- بحث‌ها و استدلالهای پایان نامه به‌طور کامل توضیح داده شده است.
درجه غیرقابل‌قبول
دانشجویان دکترایی که پایان نامه‌های آن‌ها ویژگی‌های زیر را داشته باشد، تز آن‌ها از نظر اساتید داور در جلسه دفاع، قابل قبول نیست. در این صورت، دانشجو باید موضوع دیگری انتخاب کند و مراحل نگارش پایان نامه تا دفاع از آن را از اول انجام دهد:
- مفاهیم نظری به‌طور نادرست بیان شده
- کل پایان نامه یا بخش اعظمی از پایان نامه به‌صورت توصیفی نوشته شده
- به‌اندازه کافی ادبیات تحقیق مورد بررسی قرار نگرفته
- از ادبیات و زبانی غیر آکادمیک برای نگارش پایان نامه استفاده شده
- در استدلالهای بیان شده در پایان نامه تناقض وجود دارد و از استدلالهای غلط، متناقض و غیرمنطقی استفاده شده
- بخش زیادی از پایان نامه کپی از پایان نامه‌های دیگر بوده و درواقع سرقت ادبی صورت گرفته است.
