روش تحلیل عاملی اکتشافی یک تکنیک برای کشف ساختار و ابعاد مهم و اساسی یک مجموعه داده بزرگ است. با استفاده از این روش می‌توان یک مجموعه بزرگ از متغیرها را به چند فاکتور و عامل اصلی کاهش داد. در این مطلب تلاش کرده‌ایم تا با استفاده از مثال، تحلیل عاملی اکتشافی را بیشتر توضیح دهیم.
تحلیل عاملی اکتشافی چیست؟
فرض کنید که موضوع پایان نامه و مقاله شما بررسی رضایت مشتریان در مورد صنعت حمل و نقل هوایی شهری بوده و شما یک پرسشنامه برای بررسی این موضوع تهیه کرده‌اید. همچنین فرض کنید که شما 30 مورد و آیتم را برای ارزیابی رضایت مشتریان در این پرسشنامه در نظر گرفته‌اید. (مثلاً “راحتی خرید بلیط”، “راحتی در چک این (Check In) فرودگاه “، “محیط سالن”، “طرز برخورد مسئولین پرواز”، “فراهم آوردن نیازهای ویژه مسافران”، ” کیفیت غذا”،” راحتی صندلی‌ها “،” به‌موقع رسیدن به مقصد”). با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی می‌توانید این 30 متغیر را در فرایند تجزیه‌وتحلیل خود به تعدادی از عوامل مرکزی کاهش دهید.
به‌عنوان‌مثال می‌توانید مواردی مانند “راحتی خرید بلیط”، “راحتی در چک این (Check In) فرودگاه “، “محیط سالن”، ” کیفیت غذا”،” راحتی صندلی‌ها “بخشی از عوامل و ابعاد بالقوه هستند و شرکت‌های هواپیمایی با فراهم آوردن این امکانات به‌سادگی می‌توانند کسب‌وکارشان را بهبود بخشند. اما مواردی مانند “فراهم آوردن نیازهای ویژه مسافران”، “طرز برخورد مسئولین پرواز” و “به‌موقع رسیدن به مقصد” ازجمله ابعاد اجرایی و عملی هستند.
با کمک تحلیل عاملی اکتشافی می‌توان به‌سادگی این ابعاد و فاکتورها را پیدا کرد که در این مثال “بالقوه بودن” و “اجرایی و عملی بودن” ازجمله فاکتورهای اصلی هستند. در نتیجه مدیران برای توسعه فعالیت‌های بازاریابی و بهبود رضایت مشتریان خود باید با تمرکز بیشتری در مورد «عوامل بالقوه» یا «عوامل اجرایی » فعالیت کنند.
محاسبه تحلیل عاملی اکتشافی
برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، می‌توانید از نرم‌افزارهای آماری مانند SPSS یا SAS استفاده کنید.
مراحل انجام تحلیل عاملی اکتشافی
فرآیند تحلیل عاملی اکتشافی به شرح زیر است:
- آیتم‌ها و متغیرها را مشخص کنید.
- ماتریس همبستگی را محاسبه کنید.
- ماتریس همبستگی را بررسی کنید.(سطح معناداری، معکوس ماتریس همبستگی، آزمون بارتلت و ماتریس کواریانس)
- یک روش تحلیل عاملی را انتخاب کنید (تحلیل مؤلفه‌های اصلی، ﺗﺤﻠﻴــــــــﻞ عامل‌های اﺻــــــــﻠﻲ )
- فاکتورها و بار فاکتور را مشخص کنید. بارهای فاکتور، ضریب همبستگی بین متغیرها (ردیف‌ها در ماتریس همبستگی) و عوامل (ستون‌ها در ماتریس همبستگی) است.
- تعداد فاکتورها را مشخص کنید.
- فاکتورهای استخراج شده را تفسیر کنید (مثلاً «عوامل بالقوه» و «عوامل اجرایی » در مثال بالا)
لینک‌های مفید دیگر را نیز مطالعه کنید:
چگونه مقاله isi بنویسیم؟
نحوه تبدیل پایان نامه به کتاب
