تعریف ترجمه از دیدگاه John Catford
برای ترجمه نمی توان تعریف واحدی را ارائه داد. به طور کلی هر مترجم و زبان شناس با توجه به نگاه متفاوت و برداشتی که از ترجمه دارد، تعریف منحصر به فردی را ارائه می دهد. در این مطلب تعریف ترجمه از منظر نظریه پرداز صاحب نام ترجمه، John Catford بررسی می شود. وی از نقطه نظر زبان شناسی صنعت ترجمه را این طور بیان می کند.
ترجمه چیست؟
John Catford زبان شناس مشهوراسکاتلندی متولد 1917 معتقد است بدون در نظر گرفتن زبان شناسی نمی توان تعریف دقیقی از ترجمه ارائه داد. کتاب A Linguistic Theory of Translationحاوی اندیشه های این زبان شناس در باب ترجمه است.
تعریف ترجمه به صورت عمومی از دید John Catford زبان شناس برجسته: “فرآیند جایگزینی یک متن در یک زبان را با متن دیگر در زبان دیگر ترجمه کویند.” این تعریفی است که اغلب زبان شناس های نقش گرا با آن موافق می باشند. در حقیقت ترجمه جایگزینی عناصر متنی با معادل آن است.
در نگاه کلی ترجمه یک متن امری دشوار است که با توجه به عناصر متنی می توان از سطح متن و گرامر آگاهی یافت. متن مقصد در واقع ترجمه ای کامل نیست بلکه جایگزینی است برای متن مبدا که با معادل هایی شکل گرفته است.
John Catford متن را از نظر وسعت به ترجمه کامل (Full) و جزئی (Partial) یا ناقص تقسیم می کند. ترجمه آزاد و یا ترجمه کلمه به کلمه را در هر کدام این ترجمه ها مجاز می داند. این زبان شناس برجسته، متن معادل را به قسمتی از متن در زبان مقصد می گوید که در شرایط خاصی می تواند به جای متن اصلی قرار گیرد.
دیدگاه زبان شناس
وی مطالعات ترجمه را از زیر شاخه های زبان شناسی می داند در حالی که هم اکنون مطالعات ترجمه رشته ای مستقل تلقی نمی شود.
از نظر او ترجمه همیشه یک سویه و از زبان مبداء به زبان مقصد صورت می گیرد.در حالی که روابط بین زبان ها را می توان فرآیندی دو سویه در نظر گرفت که به هم وابسته است.
تاکید اصلی این زبان شناس بر معادل سازی است و بر روی معانی و روابط کلمات توجهی ندارد. این پروفسور زبان شناس با ارائه نظرات خود تحولی در تعریف ترجمه به وجود آورد.
