چطور بفهمیم کتابی ترجمه یا چاپ شده است؟
دانستن اینکه کتابی ترجمه یا چاپ شده است، می تواند برای خوانندگان، پژوهشگران و دانشجویان مهم باشد. این اطلاع می تواند به شما کمک کند تا نسخه اصلی کتاب را پیدا کنید، از موجود بودن ترجمه های مختلف آگاه شوید و همچنین اطلاعات بیشتری درباره تاریخچه نشر کتاب بدست آورید.
در اینجا چند روش برای شناسایی این موضوع وجود دارد:
1. بررسی اطلاعات روی جلد کتاب:
- عنوان کتاب: به عنوان کتاب دقت کنید. اگر عنوان کتاب به زبان فارسی باشد، احتمال اینکه کتاب ترجمه شده باشد بیشتر است. به خصوص اگر در عنوان کتاب کلمه “ترجمه” ذکر شده باشد.
- نام نویسنده: نام نویسنده را بررسی کنید. اگر نویسنده ایرانی نباشد، احتمال اینکه کتاب ترجمه شده باشد بیشتر است.
- نام ناشر: نام ناشر را بررسی کنید. ناشران ایرانی معمولاً کتاب های ترجمه شده را با ذکر نام نویسنده و مترجم منتشر می کنند.
- ISBN: شماره ISBN را بررسی کنید. شماره ISBN می تواند به شما در شناسایی نسخه اصلی کتاب و همچنین ترجمه های مختلف آن کمک کند.
2. بررسی اطلاعات روی صفحه عنوان و شناسنامه کتاب:
- صفحه عنوان: در صفحه عنوان کتاب به دنبال اطلاعاتی مانند نام مترجم، نام ناشر ترجمه، تاریخ چاپ ترجمه و تعداد چاپ آن بگردید.
- شناسنامه کتاب: شناسنامه کتاب معمولاً در صفحات اول یا آخر کتاب قرار دارد. در شناسنامه کتاب به دنبال اطلاعاتی مانند نام نویسنده، نام مترجم، نام ناشر، تاریخ چاپ و تعداد چاپ بگردید.
3. جستجو در اینترنت:
- نام کتاب را در اینترنت جستجو کنید. می توانید از موتورهای جستجو مانند گوگل یا بینگ برای جستجوی اطلاعات درباره کتاب استفاده کنید. در جستجوی خود از کلمات کلیدی مانند “عنوان کتاب ترجمه” یا “عنوان کتاب چاپ” استفاده کنید.
- از وب سایت کتابخانه ها و فروشگاه های آنلاین کتاب استفاده کنید. بسیاری از کتابخانه ها و فروشگاه های آنلاین کتاب اطلاعات کاملی در مورد کتاب ها از جمله اینکه آیا ترجمه شده اند یا خیر ارائه می دهند.
4. پرس و جو از کتابخانه ها و کتابفروشی ها:
- از کتابخانه ها و کتابفروشی ها بپرسید که آیا کتاب ترجمه شده است یا خیر. کتابداران و کتابفروشان معمولاً اطلاعات زیادی در مورد کتاب ها دارند و می توانند به شما در یافتن این اطلاع کمک کنند.
منابع مفید:
- سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد جمهوری اسلامی ایران: https://www.nlai.ir/
- خانه کتاب: https://ketab.ir/
چطور بفهمیم کتابی ترجمه یا چاپ شده است ؟
این مطلب به دنبال سوال بسیاری از مترجمین تازه کار تنظیم شده است که برای ترجمه کتاب نمی دانند چگونه از ترجمه و یا انتشار یک کتاب خارجی اطلاع پیدا کنند. فبل از هر چیز باید بدانید که هیچ کتابی نمی تواند بدون کسب مجوزهای قانونی از وزارت ارشاد چاپ شود و این قانونی کلی است که برای کتاب های داستانی و علمی یکسان است. چاپ کتاب منوط به کسب اجازه از ارشاد است.
ترجمه کتاب های کودکان و یا ترجمه تخصصی کتاب های دانشگاهی هر دو مشمول کسب اجازه قانونی می باشند و هیچ شرکت و یا نهادی به تنهایی و بدون کسب اجازه از وزارت ارشاد نمی تواند اقدام به چاپ اثری کند.
سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی
با مراجعه به سایت کتابخانه ملی می توان از لیست تمام کتاب هاب تالیفی و ترجمه شده قبلی اطلاع پیدا کرد. مشخصات شناسنامه ای همه کتاب های به چاپ رسیده در سایت کتابخانه ملی ثبت شده است و به سادگی می توان از ترجمه یا چاپ یک اثر خارجی اطلاع پیدا کرد. قبل از شروع به ترجمه کتاب بهتر است این سایت را بررسی کنید.
http://nlai.ir
چطور از ترجمه همزمان و چاپ کتاب باخبر شویم؟
بارها دیده شده یک اثر توسط دو مترجم به طور هم زمان ترجمه شده است که هیچکدام از کار دیگری خبر نداشته است برای جلوگیری از ترجمه هم زمان بهتر است کمی تحقیق کنید. قبل از شروع ترجمه به می توانید از نویسنده و یا ناشر اصلی کتاب سوال کنید. به طور معمول نویسنده و ناشر اصلی از ترجمه کتاب توسط شخص دیگر مطلع است. کسب اجازه از صاحب اثر برای چاپ و ترجمه الزامی است.
راه دیگر برای اطمینان از عدم ترجمه و چاپ کتاب این است که از ناشر و یا مترجم قبلی سوال کنید. وقتی آثاری ترجمه انگلیسی به فارسی می شود و با موفقیت روبرو می شود. بدیهی است که دیکگر آثار نوشتاری نویسنده اصلی نیز توسط همان انتشارات و همان مترجم، ترجمه شود. قبل از اقدام به ترجمه کتاب از همکاران خود سوال کنید تا با پدیده تکرار ترجمه روبرو نشوید.
برخی از مترجمان در وب سایت شخصی خود از کتاب های در دست ترجمه به خوانندگان اطلاع رسانی می کنند. گاهی نویسندگان خارجی نیز در وبلاگ خود خبر ترجمه کتابشان را به زبان فارسی می دهند.
با جستجوی عبارت persian translation of X که به جای ایکس نام کتاب را می نویسید می توان از طریق اینترنت به کتاب های در دست ترجمه توسط مترجمین ایرانی اطلاع پیدا کرد.
انتشارات دانشگاهی نیز مرجع خوبی برای کسب اطلاع از کتاب های علمی در دست ترجمه و یا چاپ می باشند که بهتر است اطلاعات لازم را از طریق انتشارات دانشگاهی به دست آورید.
پرسش و پاسخ درباره عبارت “چطور بفهمیم کتابی ترجمه یا چاپ شده است؟”
1. چگونه می‌توانیم متوجه شویم که یک کتاب ترجمه شده است؟
پاسخ:
برای تشخیص اینکه یک کتاب ترجمه شده است یا نه، می‌توانید به چند روش مختلف توجه کنید:
- مقدمه کتاب: اغلب مترجمان در مقدمه کتاب به این موضوع اشاره می‌کنند که کتاب ترجمه است و چه کسی آن را ترجمه کرده است.
- نام مترجم: در بسیاری از کتاب‌ها، نام مترجم در بخش روی جلد یا صفحه عنوان کتاب ذکر می‌شود.
- پیش‌گفتار یا توضیحات ناشر: ناشران گاهی اوقات اطلاعاتی درباره‌ی این که کتاب ترجمه است یا نه، در پیش‌گفتار یا توضیحات داخل کتاب قرار می‌دهند.
- زبان و سبک نگارش: اگر کتاب به زبان غیر از زبان اصلی نویسنده نوشته شده باشد (مثلاً کتابی که از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه شده است)، احتمالا این کتاب ترجمه است. همچنین ممکن است زبان کتاب تفاوت‌های خاصی با سبک نوشتاری اصلی داشته باشد.
- ISBN: در بعضی موارد، کتاب‌های ترجمه‌شده تحت یک شماره استاندارد بین‌المللی کتاب (ISBN) ثبت می‌شوند که مشخص می‌کند این نسخه ترجمه است یا نسخه اصلی.
2. چگونه می‌توانیم بفهمیم که یک کتاب در ایران چاپ شده است یا نه؟
پاسخ:
برای فهمیدن اینکه یک کتاب در ایران چاپ شده است یا نه، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- ISBN و ثبت کتاب در کتابخانه ملی ایران: کتاب‌های چاپ‌شده در ایران معمولاً در کتابخانه ملی ایران ثبت می‌شوند. با جستجوی شماره ISBN کتاب در وب‌سایت کتابخانه ملی ایران می‌توانید از چاپ آن در ایران مطمئن شوید.
- ناشر: بررسی نام ناشر می‌تواند راهی برای شناسایی چاپ کتاب در ایران باشد. اگر ناشر مربوطه یکی از ناشران معتبر ایرانی باشد، احتمالاً کتاب در ایران چاپ شده است.
- کتابفروشی‌ها و فروشگاه‌های آنلاین ایرانی: اگر کتاب در فروشگاه‌های آنلاین ایرانی (مانند دیجی‌کالا یا فروشگاه‌های کتاب‌های تخصصی) موجود باشد، نشان‌دهنده چاپ کتاب در ایران است.
- مشاهده نسخه چاپی: گاهی اوقات نسخه چاپی کتاب در داخل کتاب مشخصات اضافی مانند محل چاپ، تاریخ چاپ و شماره چاپ را ذکر می‌کند.
3. آیا همیشه باید در کتاب عنوان “ترجمه” ذکر شود؟
پاسخ:
نه، همیشه عنوان “ترجمه” در کتاب ذکر نمی‌شود، اما معمولاً در بخش‌هایی مانند مقدمه یا صفحه عنوان کتاب، نام مترجم ذکر می‌شود. در صورتی که مترجم کتاب اشاره‌ای به اینکه این کتاب ترجمه است نکرده باشد، باید به سبک نوشتاری و تفاوت‌های فرهنگی در زبان‌ها توجه کنید. همچنین، گاهی اوقات ممکن است نسخه ترجمه‌شده کتاب در جلد آن عباراتی چون “نسخه فارسی” یا “چاپ فارسی” ذکر شود که این نیز می‌تواند نشانه‌ای از ترجمه بودن کتاب باشد.
4. چگونه می‌توانیم بفهمیم که کتابی در خارج از کشور چاپ شده است؟
پاسخ:
برای تشخیص این که کتابی در خارج از کشور چاپ شده است، می‌توانید به این نکات توجه کنید:
- محل نشر: معمولاً در صفحه عنوان یا صفحه شابک (ISBN) کتاب، نام کشور یا شهری که کتاب در آن منتشر شده ذکر می‌شود. این اطلاعات می‌تواند نشان دهد که کتاب در کدام کشور چاپ شده است.
- ویرایشگر و ناشر: اگر ناشر کتاب یک ناشر بین‌المللی یا مشهور باشد که معمولاً کتاب‌ها را در خارج از کشور چاپ می‌کند، این می‌تواند نشانه‌ای از چاپ کتاب در خارج از کشور باشد.
- زبان کتاب: اگر کتاب به زبان‌های غیر از زبان فارسی نوشته شده باشد، این می‌تواند دلیلی بر چاپ آن در خارج از کشور باشد.
- قیمت و چاپ: گاهی اوقات کتاب‌هایی که در خارج از کشور چاپ شده‌اند، قیمت بالاتری دارند و معمولا در جلد آن مشخصات چاپ خارجی درج می‌شود.
5. آیا تمام کتاب‌های ترجمه‌شده در ایران به‌صورت قانونی منتشر می‌شوند؟
پاسخ:
خیر، همه کتاب‌های ترجمه‌شده در ایران به‌طور قانونی منتشر نمی‌شوند. برای انتشار قانونی یک کتاب ترجمه‌شده در ایران، ناشر باید مجوزهای لازم را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند. این مجوزها شامل تایید حقوق ترجمه و انتشار کتاب از ناشر اصلی می‌شود. متاسفانه در برخی موارد، کتاب‌های ترجمه‌شده بدون اخذ مجوزهای قانونی منتشر می‌شوند که این امر می‌تواند مشکلات قانونی برای ناشر و مترجم ایجاد کند.
6. آیا می‌توانیم از اینترنت برای پیدا کردن اطلاعات کتاب استفاده کنیم؟
پاسخ:
بله، اینترنت ابزار مفیدی برای پیدا کردن اطلاعات درباره چاپ یا ترجمه یک کتاب است. سایت‌های مختلفی مانند:
- کتابخانه ملی ایران: برای جستجوی اطلاعات رسمی درباره چاپ کتاب‌ها در ایران.
- Google Books: برای جستجوی نسخه‌های مختلف کتاب و اطلاعات مربوط به چاپ آن‌ها.
- WorldCat: پایگاه داده‌ای است که می‌توانید از آن برای یافتن اطلاعات جهانی کتاب‌ها استفاده کنید.
- Amazon یا Google: جستجو در این پلتفرم‌ها به شما کمک می‌کند تا مشخصات کتاب، نسخه‌های مختلف آن و چاپ‌های بین‌المللی را بیابید.
7. آیا می‌توانیم از ISBN برای شناسایی کتاب‌های ترجمه‌شده استفاده کنیم؟
پاسخ:
بله، ISBN (International Standard Book Number) یک شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر کتاب است. شما می‌توانید با جستجوی شماره ISBN کتاب در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر مانند کتابخانه ملی ایران یا Google Books اطلاعات دقیقی در مورد چاپ و ترجمه آن بدست آورید. معمولاً نسخه‌های مختلف یک کتاب (مثلاً نسخه ترجمه‌شده یا نسخه اصلی) شماره ISBN متفاوتی دارند.
